Türkiye'de Teftiş Mekanizması ve Kurumsallaşması

Idari teskilatimiz içerisinde oldukça köklü bir geçmise sahip olan teftis mekanizmasi, is ve islemlerin iyi yürütülüp yürütülmedigini, görevlilerin vazifelerini hakkiyla ifa edip etmediklerini, suiistimalleri, yolsuzluklari ve usulsüzlükleri tespit edip, ortaya çikaran bir fonksiyondur. Bu yönüyle, teftis yapan ve teftis edilen arasindaki iliskinin insanlik tarihi kadar eski oldugu ve teftis hizmetini kurumsallastiran teftis kurullarinin geleneksel bir yapi yahut hizmetin, idari teskilat içerisindeki tezahürü oldugu söylenebilir. Teftis mekanizmasi idarenin en önemli fonksiyonlarindan birisidir. Bu mekanizma sayesinde geçmiste yapilan usulsüz islemlerin hesabi sorulurken, gelecege yönelik olarak benzeri usulsüzlük ve yolsuzluklarin yasanmamasi amaciyla tedbirler alinmaktadir. Bürokrasi ve genel anlamda idare, kendine özgü çalisma kurallarina sahip bir yapidir. Bu yapida görev icra edenlerin hukuka uygun hareket etmeleri ve takdir yetkilerini idare ile vatandasin lehine kullanmalari gerekir. Aksine davranislari önlemeye çalisan ve tespit eden fonksiyon, teftis mekanizmasidir. Bu anlamda yargi erki, en önemli destegi teftis mekanizmasindan alir. Bu mekanizma sayesinde yeri geldiginde yargiyi mesgul edecek asilsiz ihbar ve sikâyetler önlenmekte, yeri geldiginde ise suç teskil eden eylemler uzman gözüyle sorusturularak mahkemelerin önüne gelmektedir. Keza, teftis mekanizmasina siklikla iktidar degisikligi dönemlerinde basvurulmakta, devlet yönetimi ve bürokrasiye yeni gelenler, görevlerinden ayrilanlarin dönemine iliskin inceleme, sorusturma ve denetim yaptirmaktadirlar. Dolayisiyla teftisi icra eden müfettislerin mesaileri halef selef degisikligi dönemlerinde artmaktadir. Söz konusu mekanizmanin son yillarda etkinligini yitirdigi ve tartismali bir hale getirilerek, lagvedilmek istendigi bilinen bir gerçektir. Tasfiyesi gündemde olan teftis fonksiyonunun Türk kamu yönetimi içerisindeki yerinin; tarihi geçmisi, kurumsallasmasi ve günümüzdeki fonksiyonu itibariyle bilinmesinde ve bu sayede gerekli olup olmadigi hususundaki tartismalarin nihayete erdirilmesinde fayda mülahaza edilmistir. Bu saiki amaç edinen çalismamizin ilk bölümünde, teftis ve teftisle ilgili kavramlarin açiklanmasi yoluna gidilmistir. Ikinci bölümde ise teftis mekanizmasinin Osmanli Devleti’nde itibaren tarihçesi üzerinde durulmus ve cumhuriyetin ilani ile birlikte bu sistemin önemli kurumlar içerisinde nasil geleneksel bir yapiya büründügü hususlarina deginilmistir. Üçüncü bölüm, günümüz teftis kurullarinin yapisi, görevleri ve bu sistem içerisinde yer alan görevlilerin yetistirilmesine ayrilmistir. Son bölümde ise teftis sisteminin gelecegi basligi altinda, bu sisteme ihtiyaç olup olmadigi, son dönemde teftis sisteminde gerçeklestirilen yasal düzenlemelerle birlikte mevcut iradenin neyi amaçladigi sorularina cevap aranmistir. Teftis mekanizmasinin durumunu yansitan istatistiki bilgiler de bu bölümün konusudur. Sonuç bölümünde yer alan öneriler ise teftis mekanizmasinin tarihsel boyutuyla ve günümüz ülke gerçekleriyle degerlendirilmesi neticesinde olusan tespitlerimizin bir yansimasidir. Çalismamizda, teftis mekanizmasinin kurulmasi, kurumsallasmasi ve bu mekanizmanin gelecegine iliskin yeniden yapilandirma çalismalari teknik açidan ele alinmistir. Bu nedenle, teftisin yargisal boyutu ve yargi ile olan iliskisi çalismamizin kapsami disinda birakilmistir.

Ürün Adı: Türkiye'de Teftiş Mekanizması ve Kurumsallaşması
Ürün Kodu: 9786051463452
Yazar: Ufuk Ünlü
Basım Yılı: 2014
Kapak Türü: Karton Kapak
Sayfa Sayısı: 128
Kağıt Cinsi: 1. Hm. Kağıt
Çevirmen: