Türkçenin Ters Sıklık Sözlüğü

Sunulan Türkçenin Ters Siklik Sözlügü bugüne kadar Türkçe sözlükçülük alaninda yapilan çalismalardan birçok hususta farklanmakta, hazirlanmasinda uygulanan yöntem, prensip ve kriterler bakimindan bir ilk deneme olusturmaktadir. Türk dilinin ters sözlügü üzerine ilk çalismalara Almanya’da baslanmis ve Türk Dilinin Ters Sözlügü adiyla bir eser 1975 yilinda Leipzig’de basilmistir. Bu sözlügün leksik malzemesini 1969 tarihli Türkçe Sözlügün besinci baskisinda bulunan kelimeler olusturmus, her kelime yalin, esas sekliyle sonundaki harfler sirasina göre dizilmistir. Hazirlanmis olan Türkçenin Ters Siklik Sözlügü’nde ise her kelime hayatin türlü alanlariyla ilgili kaynak metinlerden alinmis ve bunlarda kullanilmis sekilleriyle son harflerine göre siralanmis, her birinin karsisina da sayisal olarak sikliklari belirtilmistir. Türkçenin Ters Siklik Sözlügü hazirlanirken bundan önce yazilmis ters siklik sözlükleri örnek alinmistir.Uzun yillar süren yorucu bir emegin ürünü olan bu sözlük 500.000 kelime biçimi, yani arastirilan metinlerde rastlanan çekimli sekilleri üzerine kurulmus ve söz hazinesinin XX. yüzyilin ikinci yarisinda yayimlanmis sanat eserleri, dergi ve gazeteler, türlü bilim alanlariyla ilgili ders kitaplari olusturmustur. Herhangi bir seçki yapilmayarak her eserden yirmiser bin kelime biçimi fislere yazilmis ve bunlarin alti ve altinin üzerinde kullanilmis olanlar ters siklik sözlügüne alinmistir. Alti ve altinin üzerinde kullanilmis kisi adlari, yerlesim yeri, dag, irmak gibi cografya adlari ise sadece sayisal olarak bir tabloda gösterilmis, sözlügü dahil edilmemislerdir.Türkçenin Ters Siklik Sözlügü su iki bölümden olusmaktadir: Giris ve Sözlük.Giris bölümünün basinda ters sözlüklerin tarihçesi, bunlarin özellikleri hakkinda kisa bilgiler verilmekte ve asil arastirma Türkçenin Ters Siklik Sözlügü üzerine yogunlasmaktadir. Burada Türk dilinin fonetik, morfolojik yapisina iliskin istatistik arastirmalar bulunmaktadir. Elde edilen veriler türlü tablolarda karsilastirilmali olarak gösterilmistir.Sözlük bölümü üç farkli diziden olusmaktadir: Ters Alfabetik Dizin, Siklik Dizini ve Alfabetik Dizin.Ters Alfabetik Dizin veya Ters Sözlük (Kelime Biçimlerinin Son Harflerine Göre Siralanisi). Türk dili bitisken bir dil oldugundan kelimenin kök morfemine türlü yapim ve çekim ekleri eklenmektedir. Kelime biçimlerinin son harflerine göre dizilisi kök morfeme eklenmis her türlü eklerin sirasiyla bir arada bulunmasini saglamaktadir. Bunlarin sikliklari hakkinda da sayisal olarak bilgi verilmektedir.Siklik Dizini veya Siklik Sözlügü (Kelime Biçimlerinin Sik Kullanim Belirtilerine Göre Siralanisi). Bu dizinde arastirilan metinlerdeki (Ters Alfabetik) Dizindeki) kelime biçimleri siklik belirtilerine göre çoktan-aza siralanmis ve her birinin frekansi rakamlarla gösterilmistir.Düz Sözlük veya Alfabetik Dizin (Bastaki Harflerine Göre Kelimelerin Yalin ve Çekimli Durumlariyla Siralanisi). Bu dizin, bastan sadece kelime biçimleri üzerine hazirlanmis, homonimler de ayri olarak ele alinmamisti. Bazi uzmanlarin önerisiyle yeniden kaynak metinlere gidildi ve her kelime biçiminin yalin durumu belirlenerek metinlerdeki çekimli biçimleriyle birlikte alfabetik siraya göre yazildi. Es sesli kelimeler de ayri birer leksik birim olarak dizinde yer aldi. Yalin haliyle metinlerde rastlanmamis kelime biçimlerinin de yalin durumu düz sözlükte yazilarak bunlarin altina çekimli biçimleri dizildi. Söz gelisi, dersane kelimesi madde basi olarak koyu renk harflerle yazildi, bunun altina da metinlerde rastlanan dersanede, dersanemizin gibi çekimli biçimleri siralandi. Dersane kelimesinin yalin (taban) biçimine rastlanmadigi için buna istatistikî verilerde yer verilmedi.

Ürün Adı: Türkçenin Ters Sıklık Sözlüğü
Ürün Kodu: 9789758322756
Yazar: Hayriye Memoğlu-Süleymanoğlu
Basım Yılı: 2014
Kapak Türü: Karton Kapak
Sayfa Sayısı: 208
Kağıt Cinsi: 1. Hm. Kağıt
Çevirmen: