Türk Edebiyatında Londra Oksidentalizm Merkezli Bir Okuma Denemesi

Elinizdeki bu eserle, Bati?nin en önemli mer-kezlerinden biri olan Londra Sehrinin, Türk edebiya-tindaki yansimalarinin degerlendirilmesi amaçlanmis, Bati?ya yönelik veya Bati?yi hedef alan bir söy-lem olarak oksidentalizm merkeze alinmistir. Alt basliktaki “okuma denemesi” ifadesi; söylemin içerik alaninin genisligi ve oksidentalizm üzerine tartismalarin devam ettigi düsüncesiyle seçilmistir.Dört bölümden olusan bu eserin birinci bölümünde oksidentalizmin, tartismali tanimindan yola çikarak oksidentalist yorumun düsünsel geri plani ele alinmis, zitliklar ve elestiriler üzerinde durulmustur. Çalismanin kronolojik baslangici, 19. yüzyilin ikinci yarisi olmakla birlikte; oksidentalizm merkezli okumalar içerikleri dolayisiyla 20. ve 21. yüzyilda kaleme alinmis eserler üzerine yogunlastirilmistir. Bir karsi söylem olarak oksidentalizmin, oryantalizmle olan baglari ve ayriliklari da tartisilmaya çalisilmistir.Ikinci bölümde, Türk-Ingiliz iliIkilerinin kisa tarihi verilmistir. Çalismanin kapsamina kaynaklik edecek sekilde Sultan Abdülaziz?in Londra ziyareti ne ve ticari iliskilerin önemine dikkat çekilmistir. Batili bir sehir olarak Londra?nin yüzyillar içinde geçirdigi degisimler ve sehrin “degismeyen” görün-tüsünün ardindaki Ingiliz geleneksel tutumu sergilenmeye çalisilmistir.Üçüncü bölümde, 19. yüzyilda Londra?ya yapilan seyahatlerin ayrintilarini ve Ahmet Mithat Efendi?yle baslatilan oksidentalist söylemin ilk izle-rinin tespit edilmesi amaçlanmaktadir.Dördüncü bölümde, çogu Cumhuriyet Döne-mi?nde kaleme alinmis, Ingilizlerle yasanan siyasi tecrübelerle sekillenmis, Bati?yi, özellikle de Londra ve Ingilizleri anlatan eserler degerlendirilmistir. “Ingiliz Kendisi için Yasar”, “Yoksul, Yoksun fakat Sakin sehir: II. Dünya Savasi ve Londra” basliklarinda es zamanli Londra ve Ingiliz temalari olmakla birlikte; bölümün diger basliklarinda farkli tarihlerde yayimlanmis eserlere yer verilmistir.Kaynaklar bölümünde de görülecegi üzere oksidentalizm hakkinda Türkçe, özgün ya da çeviri kaynak sayisi oldukça sinirlidir. Bu sikintiyi ve eksik-ligi çalismam boyunca hissetim. Dogu?nun kendi içindeki farkli dengelerle olusturdugu oksidentalist söylemler bugün hâlâ arastirilmaya muhtaç gözüküyor.19. yüzyildan günümüze Türk oksidentalizminin çerçevesini çizebilmek için Halil Hâlid Bey?den baslamak üzere bu konuda kafa yormus, fikir üretmis tarih, sosyoloji, edebiyat gibi alanlarda eser vermis fikir / sanat adamlarinin eserlerinin Türkçe çevirilerinin yapilmasi ve Osmanlica metinlerin günümüz Türkçesine aktarilarak bir külliyat olus-turulmasi gerekmektedir. Bu tür çalismalarla eksikliklerin tamamlanacagini ve eksikliklerine karsi; elinizdeki eserin sonraki çalismalar için bir basamak olacagini umuyorum.Çalismamin zihnimde hangi zeminde ve za-manda oluGtugunu da aktarmak istiyorum. Londra benim için ilk defa vatan, memleket, aile hasreti yasadigim sehirdi. Yani gurbet. Içimde bir türlü bastiramadigim özlem duygusuyla yaGadigim Londra, benim gözümde ne “diyâr-i küffar” ne “bilâd-i isevi-ye” ne de “majestelerinin adasi”ydi. Farkli dine, irka, millete mensup insanlarin yasadigi ve bazen Ingiliz-lerle hiç mi karsilas(a)mayacagim, sorusunu sordugum sehir. Yasadigim yeri, insanlari hatta her seyi özleyerek geçmis bir zaman… Nice sonra fark ettim bu durumu. Fark eder etmez de yeniden kesfettim sehri. Yoldasim; yazarlar/sairler oldu. Hangi metinde Londra geçse dönüp sehri yeniden hatirlamak istedim. Murathan Mungan?in “Sehirlerin gücü kadar, edebiyatin gücünü de unutmamak gerekir. Sehirlerin bir  ruhu oldugunu bize ögreten edebiyatçilardir” satirlarini defalarca hissederek… Çalismanin kisa öyküsü bu aslinda.Londra?yi anlatan eserleri önce sadece ilgiyle, merakla okudum, sonra çalismayi sekillendiren mal-zemelerim oldu. Çalismami kaleme alirken Ahmet Mithat?a ne kadar gipta ettigimi de itiraf etmeliyim. Bazen “Ey okuyucu!” diye seslenip anilarimi, düsüncelerimi hiç olmazsa kisacik bir seyler anlatmayi çok isterdim.

Ürün Adı: Türk Edebiyatında Londra Oksidentalizm Merkezli Bir Okuma Denemesi
Ürün Kodu: 9786054989553
Yazar: Sema Çetin Baycanlar
Basım Yılı: 2015
Kapak Türü: Karton Kapak
Sayfa Sayısı: 234
Kağıt Cinsi: Kitap Kağıdı
Çevirmen: