Öğreti ve Yargısal İçtihatlar Işığında Ceza Muhakemesinde Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi

Ceza muhakemesi, geçmiste yasandigi iddia edilen bir olayin gerçekten meydana gelip gelmedigini, meydana gelmis ise ne sekilde ve kim tarafindan meydana getirildigini ortaya çikarmak ve bu olayin hukuk normlari karsisindaki durumunu tespit etmek amaciyla yapilmaktadir. Bu amaci gerçeklestirmeye yönelik yürütülen temel faaliyete de ispat denilmektedir. Maddi olay bakimindan ispatin ölçütü, hakimin/mahkemenin süpheyi yenerek vicdani kanaate ulasmasidir. Eger bu süphe yenilmezse ve dolayisiyla vicdani kanaate ulasilmazsa, ihtimale, tahmine veya varsayima dayanarak karar vermek mümkün olmadigindan, süpheden sanik yararlanir (in dubio pro reo) ilkesi devreye girmektedir. Günümüz ceza muhakemesinde geçerli olan ispat sistemi, vicdani delil sistemidir. Temel özelligi, her seyin delil kabul edilmesi ve delillerin de serbestçe degerlendirilmesi olan vicdani delil sistemi; mahkumiyet için tam bir inanis, baska bir deyisle suçluluk konusunda vicdani kanaat aradigindan, esasen süpheye dayali cezalandirmayi yasaklamakta ve süpheden sanik yararlanir ilkesine uygulama alani yaratmaktadirAnayasanin 38/4. ve Avrupa Insan Haklari Sözlesmesinin 6/2. maddelerinde düzenlenmis bulunan -suçsuzluk (masumiyet) karinesi-, suçlulugu hükmen sabit oluncaya kadar kisinin suçsuz sayilmasi gerektigini ifade etmektedir. Bu karine uyarinca, suçsuz oldugunu varsayilan kisinin suçlu kabul edilmesi için kesin hükümle mahkum olmasi, mahkumiyet için de fiilin ispatlanmasi, yani süphenin bertaraf edilmesi gerektiginden, süpheden sanik yararlanir ilkesi suçsuzluk karinesinin bir uzantisi ve ona kosut bir ilke olarak karsimiza çikmaktadir. Suçsuzlugu olasilik içinde bulunan bir kimsenin adli hataya ugratilmasini önleme esasina dayanan süpheden sanik yararlanir ilkesi, tarihsel ve evrensel bir ilke olarak günümüz ceza muhakemesi hukukunun degismezleri ve vazgeçilmezleri arasindadir. Uygulama alani gittikçe genisleme egilimindedir ve yargisal kararlarda da daha sik vurgulanir olmustur. Süpheden sanik yararlanir ilkesinin daha iyi anlasilabilmesi için öncelikle ispat faaliyeti ve bu baglamda ispat için ölçüt olan vicdani kanaat, vicdani kanaat için de süphenin yenilmesi zorunlulugu ve son olarak da gerek ögreti ve gerekse Yargitay kararlari isiginda süpheden sanik yararlanir ilkesi ayrintili bir sekilde incelenmistir. Ifade etmeliyim ki, bir uygulayicinin asli islerine ilaveten kitap ve benzeri çalismalar yapmaya kalkismasi, aslinda sancili ve mesakkatli bir sürecin davetiyesidir. Ödülü de, eserin kitap olarak yayinlanmasiyla birlikte sanci veya sikintinin yerini haz veya mutluluga birakmasi ve eserin hukukçularin ilgisine mazhar olmasidir. Bu çalismanin temelini, her Cumhuriyet Savcisi gibi bizim de bir zamanlar görev yaptigimiz Anadolu’muzun güzide köselerinden olan Mersin/Çamliyayla ilçesinde iken yazdigim ve o tarihte Yargitay Dergisinde yayimlanan -Süpheden Sanik Yararlanir- isimli makale olusturmaktadir. Bu makaleyi yazarken, -süpheden sanik yararlanir ilkesi- ile birlikte -ispat-, ispatin ölçütü olarak -vicdani kanaat- ve -deliller- gibi kavramlar üzerine egilmem baska kitap çalismam olan -Ceza Muhakemesinde Ispat ve Süphenin Sanik Lehine Yorumlanmasi- baslikli çalismaya vesile oldu. Fakat asil muradim -süpheden sanik yararlanir ilke-sine iliskin monografik bir çalisma yapmakti. Bu kitapla muradima ermenin bahtiyarligini yasiyorum. Bu bahtiyarliga katkida bulunan aileme ve dostlarima mütesekkirim. Basta, büyüyünce yazdiklarinin hepsini okuyacagim diyerek motive eden kizim Sila ile daimi destegi için esim Songül ve oglum Doga Can’a; ne zaman kapisini çalsam, bir sey danissam, samimiyetle ve muhabbetle elinden geleni yapan, cesaret ve destek veren, bilgisi, bilgeligi ve insanligi ile -iyi ki var bu tür insanlar- dedirten Istanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi ögretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Murat Volkan Dülger’e; her daim yanimda olan, destegini esirgemeyen ve tashihlerde yardimci olan degerli dostum Istanbul Anadolu Cumhuriyet Savcisi Abdulkadir Basari ile basim

Ürün Adı: Öğreti ve Yargısal İçtihatlar Işığında Ceza Muhakemesinde Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi
Ürün Kodu: 9786051469362
Yazar: Doğan Gedik
Basım Yılı: 2016
Kapak Türü: Karton Kapak
Sayfa Sayısı: 302
Kağıt Cinsi: 1. Hm. Kağıt
Çevirmen: