Lisan ve Edebiyatımız Hakkında Tahlil - Tankit - Mukayese

Türk dili, bir mesele olarak Tanzimat'tan sonra Türk aydininin gündemine girmis, halkin kullandigi dilin tarihi, yapisi, kullanilma biçimi gibi konular farkli yaklasimlarla tartisilmistir. Tesis edilmeye çalisilan 'yeni edebiyatin' hammaddesi olan dilin de 'yeni' olacagi/olmasi gerektigi tezi çokça taraftar bulmasina ragmen bu 'yeniligin' hangi çerçevede tesekkül edecegi/ettirilmesi gerektigi konusunda ortak bir tavir gelistirilmemistir. 1860'lardan itibaren edebiyata yön verici metinleri kaleme alan sairlerin/yazarlarin hemen hepsinin dille ilgili bir tasavvur ortaya koymalari, Cumhuriyet'in en büyük projelerinden biri olarak dile egilmesi, bu hususta büyük bir külliyatin olusmasini saglamistir. Söz konusu dönemde genel kabul gören yaklasimin, dilin anlasilir bir hâl kazanmasi gerektigi noktasinda toplandigi söylenebilir. 'Yeni Edebiyatin', yeni bir 'kamu' olusturma çabasi, bu kamunun tesisinde en önemli unsur olan dilin, kamuya uygun olmasini gerektirmekteydi. Dilin toplum mühendisliginin bir argümani hâline geldigi bu süreçte, Türkçenin takip etmesi gereken istikametle ilgili en yetkin ve kalici çikis süphesiz 1911 yilindaki 'Yeni Lisân' hareketi olur. II. Mesrutiyet'in ardindan yasanan siyasî ve sosyal sartlarin da destekledigi bu hamle, sonraki yillarda, farkli sesleri ciliz halde birakacak kadar kabul görmüs, Cumhuriyet yönetiminin dil politikalarina degin etkisini devam ettirmistir. 'Basta Genç Kalemler dergisi olmak üzere o tarihten itibaren giderek yayginlasan bu akim sayaesinde Türkçe, yazili basinda 1940 öncelerine kadar en güzel ve en saglikli dönemini yasamistir.' Yeni Lisân her ne kadar genel bir kabul görmüsse de dille ilgili tartismalar ve bu yönde kaleme alinan eserler son bulmus degildir. Bu çerçevede söz konusu dönemde kaleme alinan ve gerek dönemi için gerek sonraki yillarda ortaya konulan dil 'inkilaplari', Türkçenin meseleleri, Türkçe üzerine arastirmalar bakimlarindan önemli tezler ortaya koydugunu düsündügümüz Cezmi Ertugrul'un Lisân ve Edebiyatimiz adli eserinin söz konusu tartismalar içerisindeki yerini tespit etmek, böylece Türk düsüncesinin dikkat çekici ama dikkatlerden kaçan bir metnini bugünün okuruna sunmak gerekliydi. Cezmi Ertugrul'un eserine geçmeden önce genel bir girizgâh olarak eserini yayinladigi 1917 yilina kadar, özellikle Tanzimat döneminden itibaren, dille ilgili ne tür çalismalarin yapildigina bakmak yerinde olacaktir.(Tanitim Bülteninden)

Ürün Adı: Lisan ve Edebiyatımız Hakkında Tahlil - Tankit - Mukayese
Ürün Kodu: 9786059825580
Yazar: Cezmi Ertuğrul
Basım Yılı: 2015
Kapak Türü:
Sayfa Sayısı: 226
Kağıt Cinsi:
Çevirmen: