Hukukta Yabancılaşmaya Tepki: Jean Paul Sartre ve Varoluşçu Hukuk

la passion de comprendre les hommes--Tutkum insanlari anlamak-Jean Paul Sartre Hukuk özneler arasi bir iliskidir. Bilinmektedir ki, özneler arasi iliskiler hep bir denge içinde yürümez. Sartre bu iliski üzerine en çok kafa yoranlardandir. Sartre da genel itibariyle öznelerin birbirleriyle olan iliskileri nesnelestirici özellik tasir. Bunun uzantisina baktigimizda, hukukta üçüncü kisiler baglaminda bir nesnelestirici hatta daha da ötesi bir yabancilik iliskisinin olustugunu, bunun kalipsal bir olgusalliga ve tekrarlanan, somuta indirgenemez bir metinler dizisi haline geldigini görüyoruz. Neden -varolusçuluk- ve -Sartre-? Bir hukuk disiplini çalismasi için onlarca hukuk disiplinini incelemek varken, neden hukuk gibi üstyapi kurumlarina belli bir mesafesi bulunan, Cornelius Castoriadis’in yerinde tabiriyle -ben-in yadsima yetisini sürekli gündeminde tutan bir düsünür bagitiyla bir hukuk denemesine yöneldik? Çünkü Sartre tüm eserlerinde hukuk kurumunu, öznenin baskalari ile olan iliskisi ve bunun devletle olan problematik bagi dolayisiyla inceleyebilmis bir düsünürdür. Zira Sartre kendi görüsünün bir hümanist deger tasidigini belirtir. Öncelikle varlik-özne, özne ile baskasi arasinda kurulan iliskiler bir özgürlük dizgesinden hareketle ya da bilinçli bir eylemsellik ile belirlenmektedir. Bu ise Sartre’in çok genis bir özgürlük içerigi ile özneyi ve öznenin de kendisini ve baskalarini özgür kilabilmesi için sorumluluk duygusunun geliskinligini gerekli kilar. Bunlar hukuksal süreçte bir özgürlük arayisini ve özgürlügün yok edilmesi durumunda ise olumsuzlamanin olumsuzlamasini gündeme getirir. Çalismamizda inceledigimiz Sartre’in son dönem düsüncelerinde kavramlastirdigi -grup, dizisellik, kollektivite, pratico-inerte- gibi kavramlar ile öznenin hukuk yetkesi ile mücadelesi devam eder. Ta ki, onu özgürlügünden alikoyan yaklasim kalkana kadar. Sartre’in özneleri hep bir diyalektik yok olus kaygisindadirlar ve onlarda -bulanti- hissi hâkimdir. Bu bulanti özneye özgürlügünü bulmada devinimsel bir katki sunup onu dönüstürür. Bizi bu eseri yazmaya yönelten arayis ve tutku neydi? Cumhuriyet Savciligi görevinde bulundugum siralarda katildigim durusmalarda, -yüz kizartici suç- olarak kategorilenen suçu isleyen kisilerin durusmalara en sik halleri ile katildiklarini ve gayet saygili davrandiklarini görüyordum. Imgesel olarak bizde görüntü ile yasantisi arasinda es deger bir izlenim algisi yaratmaya çalisiyorlardi. Çünkü kendileri artik nesne idi. Nesnelesen bu iliskinin tipki ünlü yönetmen Luis Bunuel’in filmlerindeki burjuva karakterleri gibi sahici bir algi yaratmasi ve adaletin de tam anlamiyla vücut bulmasi mümkün degildi. Yani gerçek adalet, hukukun içeriginin tam bir anlamsal yapiya kavusmasi ile mümkündü. Sözgelimi, Sartre’in insanlari anlamlandirmasina benzer bir kaygiyla bizi düsündüren, Flaubert, Aziz Genet, Tintoretto, Mallarmé, Baudelaire eserlerinde onun yaptigi türden sanigin tüketilene kadar tüm yasanti evresinin bir kisim kurumlar ile ortaya serilmesi gerekliydi. Bunu yaparken onun kisiligine engel olacak, varolusunu bir bakimdan hiçlestirecek itirafa zorlama, pismanlik duymasini, dilenmesini engellemek gerekiyordu. Bu hukuk uygulayicilarini ve kendisine hukuk uygulanan hukuk öznelerinin kendilerine ve yaptiklari ise yabancilasmalarini önlemek açisindan önemlidir. Tam da bu asamada, aslinda bir sahicilik etigine ve fenomenolojik düsünme yöntemi alaninda kendimizi buluyoruz.

Ürün Adı: Hukukta Yabancılaşmaya Tepki: Jean Paul Sartre ve Varoluşçu Hukuk
Ürün Kodu: 9786051463117
Yazar: Kamuran Kaya
Basım Yılı: 2014
Kapak Türü: Karton Kapak
Sayfa Sayısı: 320
Kağıt Cinsi: 1. Hm. Kağıt
Çevirmen: