Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması ve Uygulanması

2005 yili, ülkemizde, Türk Ceza Hukuku’nda ve Ceza Muhakemesi Hukuku’nda önemli düzenlemelerin yapildigi, daha önceleri mevzuatimizda bulunmayan kurumlarin ve müesseselerin benimsendigi ve kabul edildigi bir yil olmustur. Ceza Muhakemesi Kanunu’nda kabul edilen bu önemli kurumlardan birisi de hiç süphesiz hükmün açiklanmasinin geri birakilmasi kurumudur. Hükmün açiklanmasinin geri birakilmasi kurumu, bati ülkelerinde uzun yillardir uygulanan bir kurum iken ülkemizde ancak 2005 yilinda yapilan düzenlemeler çerçevesinde kabul edilmistir. Baslangiçta sadece suça sürüklenen çocuk için Çocuk Koruma Kanunu ile kabul edilmis, akabinde Ceza Muhakemesi Kanunu’nda yapilan degisikliklerle yetiskin saniklar içinde bu kurum benimsenmistir. Kurum, ilk kez suç isleyen saniklarin belirli bir sürenin altinda, (bu süre su an için 2 yildir), hürriyeti baglayici ceza almalari halinde ve adli para cezasina mahkûm edildiklerinde, magdurun islenen suç nedeniyle ugradigi bir maddi zarari varsa bunu gidermek kosuluyla uygulanabilmektedir. Bu açidan erteleme ile sartlari benzer olmasina ragmen kapsami, uygulama alani ve hukuki sonuçlari bakimindan ertelemeye göre daha farkli ve daha lehe bir kurum olarak karsimiza çikmaktadir. 2005 yilindan önce ceza mevzuatimizda ilk kez suç isleyen ve ileride tekrar suç islemeyecegi düsünülen saniklar için kisa (iki yil) süreli hürriyeti baglayici cezalar için erteleme müessesi bulunmaktaydi. Bu erteleme, gerek hürriyeti baglayici cezalar, gerekse para cezalari için söz konusu idi. Erteleme belirli bir süre için geçerli bulunmakta ve bu süre içinde yeni bir suç islenmedigi takdirde verilen ceza esasen vaki olmamis sayilmaktaydi. 5237 sayili Yeni Türk Ceza Kanunu’nda ise erteleme bir infaz rejimi olarak öngörülmüs ve verilen ceza, denetim süresinde yeni bir suç islenmedigi takdirde infaz edilmis sayilmaktadir. Bu infaz disarida yani cezaevi disinda geçirilmis olmaktadir. Erteleme, yeni sistemde yalnizca hürriyeti baglayici cezalar için benimsenmis, adli para cezalari için ise erteleme yasal olarak kabul edilmemistir. Yeni ceza sisteminde adli para cezalarinin yasal olarak ertelenememesi ve hapis cezasi ertelenen kisinin deneme süresini iyi halli geçirdigi durumda bile yine sabikali olarak kabul edilmesi ve cezasinin infaz edilmis sayilmasi nedeniyle, bu kuruma basvurulmadan önce mahkemelerce uygulanabilecek kurumlardan birisi de süphesiz inceledigimiz hükmün açiklanmasinin geri birakilmasi kurumudur. O halde; hükmün açiklanmasinin geri birakilmasi kurumu, uygulamada sartlari bulundugu takdirde erteleme kurumunun önüne geçmekte, bir baska ifadeyle erteleme kurumundan önce dikkate alinmak durumundadir. Ertelemeden önce gelen ve ertelemeye göre daha lehe olan bu kurum; bir yandan ilk kez suç isleyen saniklarin lekelenmemesi, mahkemece verilen tavsiye ve ögüde göre denetim süresi içinde yeni bir suç islememesi halinde sanigin isledigi suç sonucunda verilen cezanin ortadan kaldirilmasi sonucunu dogurmakla sanik yararinadir. Diger yönden ise, islenen suç nedeniyle magdurun ugradigi somut, maddi bir zararin giderilmesi amacina da hizmet ettiginden magdur haklari ile de dogrudan iliskili olup, magdur yararina oldugu da kuskusuzdur. 5271 sayili Ceza Muhakemesi Kanunu’nda düzenlenmis bulunan hükmün açiklanmasinin geri birakilmasi kurumunun kabul edildigi tarihten itibaren mahkemelerce genis bir surette uygulanmasi, kurumun önemini göstermekte ve bu nedenle üzerinde incelenmeye deger bulunmaktadir. Bu amaçla; hükmün açiklanmasinin geri birakilmasi kurumunun kapsamini, uygulama alanini, hukuki niteligini, sartlarini, bu konuda yapilan kanuni düzenlemeleri, getirdigi hukuki sonuçlari, bu konuda verilmis bulunan Yargitay içtihatlarina da deginerek ve kimi zaman daha iyi anlasilmasi amaciyla Yargitay kararlarinin özelikle de Ceza Genel Kurulu kararlarinin tam metnini de vererek açiklamaya çalistik.

Ürün Adı: Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması ve Uygulanması
Ürün Kodu: 9786051463421
Yazar: Hüseyin Turan
Basım Yılı: 2014
Kapak Türü: Karton Kapak
Sayfa Sayısı: 318
Kağıt Cinsi: 1. Hm. Kağıt
Çevirmen: