Eski Kürt Öyküleri

Yazili kültürün çok yaygin olmadigi Kürt toplumunda, kusaktan kusaga, dilden dile aktarilan öykü ve söylencelerin Kürt tarihini aydinlatmada önemli bir yeri var. Bu nedenle öykülerde, söylencelerde, efsanelerde toplumsal ve siyasal sorunlarin islenmis olmasi öykü ve söylencelerin önemini bir kat daha artiyor. Halk dilinde anlatilan Kürt öykülerine Batili Oryantalistlerin ilgi duymasi 19. yüzyilda baslamistir. Kürt halkinin sosyolojik yapisiyla ilgilenen bilim adamlari, sosyolojik verileri elde etme güçlükleriyle karsilastiklarinda eski söylencelere, uzun kis günlerinde anlatilan destanlara, basvurmuslar, bunlari basvuru kaynaklari olarak kullanmislardir. Öykülere duyulan bu ilgi, edebi anlamda degil, daha çok dilbilimi ve filolojik ilgiden dolayidir. Bu konuda en kapsamli çalismayi yapanlarin basinda Alman Eugen Pryme, Albert Socin, Peter Lerch ve Oskar Mann gelmektedir. Batili dilbilimcileri ve Kürdologlar, Kürt halk öykülerini genelde sözcük haznesi, diyalekt farkliliklari, gramer ve sözbilimi gibi konulari incelemek amaciyla derledikleri için Kürtçeden Almancaya Batili Oryantalistler tarafindan yapilan çevirilerin edebi dil ve yapidan uzak olmasinida beraberinde getirmistir. Bu nedenle öykülerin Türkçe çevirilerini yeniden düzenleme zorunlulugu dogdu. Okuyucunun kitapta okudugu öyküleri kaynak kitaplarla karsilastirdigi zaman saskinliga düsmemesi gerekir. 1869 sonbaharinda Kürt öykülerini toplamak ve Kürt Dili üzerinde arastirmalar yapmak üzere Kürdistan’a giden iki dilbilimci Albert Socin ve Eugen Prym 1881’de yayimladiklari iki ciltlik eserlerinde, Kürt öykülerini anlatan kisinin Süryani kökenli oldugunu belirtirler. Cano isimli Süryani’nin ana dilinden hariç Kürtçe, Arapça, Türkçe’yi çok iyi bildigini ve ayrica çok genis bir hikaye hazinesine sahip olup bunlari çok kisa bir dönemde anlattigini yazarlar. Kitapta öykülerini çevirdigimiz Kürdologlardan biri de Peter Lerch’dir. Lerch, 1857 yilinda basilan “Forschungen über die Kurden? adli kitabindaki Kürt öykülerini 1855 yilinda Osmanli-Rus (Kirim) Savasinda esir kampinda tutsak olarak tutulan Kürtler’den dinleyerek derlemistir. Petersburg Bilimler Akademisi adina Kürtçe üzerine arastirmalar yapmak üzere görevlendirilen Oryantalist ve Kürdolog Peter Lerch`in yürüttügü çalismalarda en degerli bilgileri o dönemde Harput Sancagi’nin Palu kazasina bagli Kasan köyü dogumlu, Sivan isimli Zaza asiretinden olan Hasan adli kisi vermistir.


Ürün Adı: Eski Kürt Öyküleri
Ürün Kodu: 9786058455924
Yazar: İlhami Yazgan
Basım Yılı: 2015
Kapak Türü: Karton Kapak
Sayfa Sayısı: 167
Kağıt Cinsi: Kitap Kağıdı
Çevirmen: