Dr. Şıvan, Sait Elçi, Süleyman Muini ve Kürt Trajedisi (1960-1975)

Kürt tarihinde gölgede kalmis pek çok olay bulunmaktadir. Bunlarin günisigina çikmasi kadar önemli olan bir diger husus da bu olaylarin dogru biçimde bilince tasinmasidir. Kürt toplumu, hem tarih bilinci örselenmis olma olgusunu hem de tarih bilimiyle donanmis tarihçilerinin kisirligini bütün agirligiyla yasayan bir toplumdur. Kürt tarihinde gizli kalmis, ortaya çikarilmasi ve açiklanmasi gereken bir olayin amatörce arastirilmasinin büyük zorluklari her zaman karsimiza bir engel olarak çikmaktadir. Bunun da ötesinde yeterli arsivlerin bulunmamasi, var olanlara da ulasilamamasi bu zorluklari birkaç kat daha arttirmaktadir.Çogunlukla Kürt kamuoyunda “Saitler Olayi” olarak isimlendirilen, Dr. Sait Kirmizitoprak (Dr. Sivan) ve Sait Elçi’nin sehit edilmeleri olayi da Kürt tarihinin bu karanlikta kalmis olaylarindan biridir ve açiga çikarilmaya muhtaçtir. Bu kitapta, “Saitler Olayi” önyargilardan uzak bir anlayisla arastirilmis ve iyi niyetle okuyucuya sunulmus degerli bir çalismadir.Mahabat Kürt Cumhuriyeti’nin yikilisindan sonraki yaklasik 15 yillik dönemde Kürdistan’in bütün parçalarinda derin bir sessizlik vardir. Sanki Kürdistan’in üzerine ölü topragi serpilmistir. Ancak iki önemli olay, küllenmis közün üstündeki külü üflemis ve Kürtlerde yeni bir aydinlanma ve uyanma dönemi baslatmistir.Bunlardan birincisi Erivan Radyosu’nun 1955 yilinda baslayan Kürtçe yayinlaridir. Baslangiçta bu yayin Kürdistan’da dinlenemiyordu. O sira Sovyetler Birligin’de sürgün hayati süren Mele Mustafa Barzani’nin girisimleri sonucu bu yaninin bütün Kürdistan’da dinlenebilirligi saglandi. Bu Kürtçe yayin, Kürt halki tarafindan büyük bir ilgi ve heyecanla dinleniyordu ve Kürtlük vadisinde yeni gelismelerin ve anlayislarin dogmasinda önemli etkiler yaratti. Ikincisi ise, 1958’de Irakta Abdulkerim Kasim yönetimindeki cuntanin kralligi devirmesinden sonra Mele Mustafa Barzani’nin Kürdistan’a dönmesi ve 1961 yilinda özgürlük hareketini baslatmasi ve sürdürmesidir. Bu iki olgu Kürdistan’in her parçasinda pozitif etkiler yaratmada gecikmedi. Kuzey Kürdistan’da da bu etki öncelikle Üniversite gençligi, Kürt aydinlari ve medrese çikisli bazi imamlar arasinda, çok sinirli da olsa görülmeye baslandi.1959 yilinda Kerkük’te Kürtlerle Türkmenler arasindaki çatismalar nedeni ile, Nigde milletvekili Asim Eren’in meclis kürsüsünden “Biz de buradaki Kürtlere mukabeleyi bilmisil yapalim...” yolundaki konusmasi bazi Kürt aydinlari ve üniversiteli Kürt gençligi arasinda büyük bir infial yaratti. 102 Kürt gencinin TBMM’ne protesto telgrafi çekmesi, protestoculardan 50 kisinin tutuklanmasina neden oldu. Bu tutuklulardan biri zindanda sehit oldugundan, Kürt ve Türk siyasi literatüründe bu olay, “49’lar Olayi” olarak yer aldi.Bu tutuklulardan biri Dr. Sait Kirmizitoprak, bir digeri de Sait Elçi’dir. Yani 20. yüzyilin ikinci yarisinda Kuzey Kürdistan’da Kürt siyasal aydinlanmasinin öncülerinden ikisidir, bu iki Sait. Bu siyasal aydinlanma giderek yayginlasacak ve olgunlasacaktir.Ekim/2011 Osman Aydin

Ürün Adı: Dr. Şıvan, Sait Elçi, Süleyman Muini ve Kürt Trajedisi (1960-1975)
Ürün Kodu: 9786054375295
Yazar: Selahattin Ali Arik
Basım Yılı: 2011
Kapak Türü: Karton Kapak
Sayfa Sayısı: 520
Kağıt Cinsi: Kitap Kağıdı
Çevirmen: